Mata na talerz gramofonu, co warto o niej wiedzieć? – Akademia Analogu

autor
Łukasz Gnieciak
-
0

Jak już wiemy z poprzednich artykułów w ramach Akademii Analogu, gramofon składa się z wielu czynników. Jednym z nich jest mata. Kiedy chcemy odtworzyć płytę nie kładziemy jej z bezpośrednio na talerzu, lecz na krążku wykonanym z materiału lub tworzywa, który nazywamy matą gramofonową. Do czego dokładnie służy i jakie są jej rodzaje? Czy zabezpiecza płytę przed zarysowaniem? Sprawdzają to Szkoleniowcy marki Pro-Ject, którzy wyjaśniają jak ważną rolę odgrywa w gramofonie mata.

Maty gramofonowe dostępne są w różnych wersjach w zależności od materiału, z którego zostały wykonane. Te najprostsze wykonane z cienkiego filcu są standardowym wyposażeniem prawie każdego gramofonu dostępnego na rynku. Do czego służą i czy są inne?

Do czego służy mata w gramofonie?

Maty mają za zadanie przede wszystkim ograniczyć ilość ładunków elektrostatycznych zbierających się w okolicach talerza. Oprócz tego zmniejszą ilość rezonansów przenoszonych na płytę. Kolejnym zadaniem stawianym przed nimi jest zapobieganie ślizganiu się płyty po powierzchni talerza co może skutkować nierównomiernym odtwarzaniem jej zawartości.

Zabezpieczenie płyty przed zarysowaniem

Maty filcowe dzięki swej miękkiej strukturze dodatkowo zabezpieczają płytę przed zarysowaniem jej o powierzchnię talerza. Kwestia zabezpieczenia płyty przed porysowaniem ma znaczenie jedynie w przypadku mat wykonanych z miękkich materiałów takich jak wspomniany filc, guma, silikon czy skóra bowiem również z niej wykonuje się maty. Oczywiście należy zwrócić uwagę, aby na powierzchni maty nie pojawiły się jakiekolwiek twarde cząstki, które mogłyby uszkodzić powierzchnię płyty. Wystarczy systematycznie czyścić matę poprzez jej delikatne wytrzepanie.

KONKURS: wygraj gramofon Pro-Ject

Mata gramofonowa – jaki jest jej najlepszy materiał?

Przejdźmy teraz do dwóch najważniejszych powodów, dla których stosuje się maty na talerz. Pierwszym jest ograniczenie powstawania ładunków elektrostatycznych. Spośród czterech wymienionych już materiałów najbardziej neutralnym pod względem elektrostatyki wydawać się może silikon, ale jak się okazuje w praktyce nie każda mata wykonana z silikonu będzie najlepszym remedium na powstawanie ładunków elektrycznych. Również guma, filc oraz skóra potrafią dobrze sobie radzić w tej materii.

Sprawdź także: „Akademia Analogu – dlaczego warto kalibrować gramofon?„

Pisząc o miękkich matach i ich podatności, lub raczej odporności na powstawanie ładunków elektrostatycznych pora wspomnieć o jeszcze jednym materiale, który z jednej strony jest giętki a jednocześnie posiada dosyć twardą powierzchnię, czyli o korku. Jest to materiał doskonale nadający się jako mata i bywa bardzo często wykorzystywany przez producentów gramofonowych akcesoriów.

W przypadku firmy Pro-Ject dostępna jest mata o nazwie Cork-It wykonana właśnie z korka. Doskonale radzi sobie z tłumieniem wibracji, posiada bardzo dobre własności antystatyczne i daje się bardzo łatwo wyczyścić.

Izolacja płyty gramofonowej

Drugim istotnym powodem, dla którego stosuje się maty jest izolacja płyty gramofonowej wraz z całym układem odczytującym (igła-wkładka-ramię) od interferencji pochodzących od napędu (silnik, łożysko) oraz podłoża.

Zobacz także nasz poradnik:

Zasadniczo maty można stosować do każdego urządzenia. Zdarzają się konstrukcje, w których producent gramofonu pokrywa powierzchnię talerza specjalną substancją spełniającą rolę maty. Bywają też konstrukcje, w których sam talerz jest wykonany z materiału bardzo dobrze absorbującego drgania, jak chociażby akryl, czy odpowiednia kompozycja PVC. W takich przypadkach producent gramofonu nie zaleca stosowania dodatkowej maty.

Na szczęście instalacja maty nie nastręcza najmniejszych problemów. Najlepiej jest samodzielnie przekonać się czy jej zastosowanie polepszy brzmienie naszego gramofonu. Zapraszamy do salonów Denon Store i Audio Forum, w których możecie przetestować profesjonalne gramofony. Nasi Eksperci chętnie doradzą i pomogą w wyborze wymarzonego sprzętu.

Szkoleniowcy marki Pro-Ject
Robert Rolof i Milan Weber